Фром (1)

Зламаны не да канца

Эрых Фром прасочвае шлях, якім мы губляем вастрыню ўнутранага пачуцця:

Акрамя таго, ужо на ранняй стадыі выхавання дзіцяці вучаць праяўляць пачуцці, якія зусім не з'яўляюцца яго пачуццямі. Яго вучаць любіць людзей (абавязкова ўсіх), быць некрытычна прыязным, усміхацца і г. д. Калі ў працэсе выхавання ў дзяцінстве чалавек „зламаны“ не да канца, то пасля ціск соцыўма, як правіла, завяршае справу. Калі вы не ўсміхаецеся, пра вас кажуць, што вы "не вельмі прыемны чалавек", а вы павінны быць дастаткова прыемным, каб прадаць свае паслугі ў якасці афіцыянта, прадаўца ці лекара. Толькі той, хто знаходзіцца на самым версе сацыяльнай піраміды, і той, хто ў самым нізе яе - хто прадае толькі сваю фізічную працу, - можа дазволіць сабе быць не асабліва "прыемнымі". Прыязнасць, весялосць і ўсе іншыя пачуцці, якія выяўляюцца ва ўсмешцы, становяцца аўтаматычным адказам; іх уключаюць і выключаюць, як электрычную лямпачку.